Na tropie najstarszego na świecie

11 sierpnia w Hajfie zmarł najstarszy mężczyzna świata, Izrael Kristal. Miał 113 lat i figurował na liście Księgi Rekordów Guinnessa. Zanim jednak tam trafił, trzeba było zweryfikować jego wiek. Uczestniczył w tym tarnogórzanin Wacław Jan Kroczek.

Izrael Kristal urodził się 15 września 1903 r. niedaleko Żarnowa, w obecnym województwie łódzkim. Gdy miał 10 lat, zmarła jego matka. Wkrótce stracił też ojca, którego po wybuchu I wojny światowej powołano do wojska. Będąc dzieckiem, musiał pracować na roli. W wieku 17 lat odnalazł swoją rodzinę w Łodzi, gdzie się przeniósł. Tam pracował jako cukiernik. Miał żonę i dwoje dzieci.

Po wybuchu II wojny światowej trafił do łódzkiego getta, gdzie zmarło jego potomstwo. Później trafił do obozu w Auschwitz, gdzie stracił żonę. Jak sam twierdził, przeżył obóz, bo był potrzebny nazistom jako cukiernik. W chwili odzyskania wolności miał 42 lata i ważył 37 kg. Po wojnie ponownie się ożenił, by w 1950 r. wraz z żoną i synem wyemigrować z Polski do Izraela. Rodzina osiadła w Hajfie. Tam małżeństwo doczekało się jeszcze córki.

W ubiegłym roku Izrael Kristal trafił do Księgi Rekordów Guinnessa, jako najstarszy na świecie mężczyzna. Weryfikacją jego wieku zajęła się organizacja Jewish Records Indexing oraz Gerontology Research Group – organizacja z ramienia której potwierdzeniem wieku superstulatka zajmował się tarnogórzanin Wacław Jan Kroczek, koordynator prac. Ostatecznie poszukiwania niezbędnych dokumentów zakończyły się sukcesem, gdy przedstawiciele Jewish Records Indexing odnaleźli imię i nazwisko Izraela Kristala w spisie ludności Łodzi z 1918 r.

– Przypadek Izraela Kristala był bardzo trudny do zweryfikowania. Potwierdzenie jego wieku zajęło aż dwa lata. Niestety nie zachował się jego akt urodzenia – mówi Wacław Jan Kroczek. Na 113. urodziny rodzina Izraela Kristala zorganizowała dla niego bar micwę. Gdy Kristal miał 13 lat, bar micwy mu nie wyprawiono – w tym czasie jego rodzice już nie żyli. Jego przepisem na długowieczność było prowadzenie skromnego życia. Podkreślał ponadto, że nie należy się objadać.

Ciekawostką jest, że zanim Izraelczyk stał się najstarszym mężczyzną na świecie, ten tytuł należał do Aleksandra Imicha, który również był pochodzącym z Polski Żydem.

Wacław Jan Kroczek potwierdził także, za pośrednictwem Konsulatu Generalnego RP we Lwowie i przy wsparciu rodziny, wiek najstarszej żyjącej obecnie Polki Tekli Juniewicz. Pani Tekla ma 111 lat i mieszka w Gliwicach. Jak podaje badacz, superstulatka w wieku 103 lat jeszcze sama jeździła do Górnośląskiego Centrum Rehabilitacji „Repty” w Tarnowskich Górach.

Hanna Kampa

Artykuł ukazał się w GWARKU 34/2017 z 29.08.2017

Artykuł (Gwarek)